راه های عامیانه پیشگیری و درمان وبا در دوره قاجاریه

گرچه تاکنون کتابهایی درباره تاریخ پزشکی دوره قاجار نوشته شده است و در همگی آنها درباره شایع ترین بیماری کشنده در این دوره سخن رفته است اما همچنان جای خالی پژوهشی درباره راه های عامیانه پیشگیری و درمان بیماری وبا در این دوره احساس می شود. به این دلیل بر آن شدیم تا ضمن مطالعه منابع بر جای مانده از آن زمان به خصوص خاطرات و سفرنامه های ایرانیان و بیگانگان و نیز نسخ خطی بر جای مانده به واکاوی درباره این موضوع بپردازیم. از آن جایی که موضوع مقاله حاضر نه در زمان حال بلکه متعلق به گذشته است بنابراین و به ناگزیر از روش کتابخانه ای در نگارش این مقاله توصیفی استفاده کرده ایم. همچنین تلاش کرده ایم تا کاستی های روایت های بیگانگان را با گزارش های ایرانیان تقویت کرده و شواهد کافی به خواننده ارائه دهیم. امید است که با این گام کوچک، راهی برای بررسی تاریخمند باورهای عامیانه در پزشکی گشوده باشیم.